Kırım Platformu (Haber Yorum)
Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’da 24 Ekim 2023 tarihinde “Kırım Platformu” toplantısı gerçekleştirildi. Ne yazık ki Türkiye’deki medya kuruluşları bu konuya pek ilgi göstermediler.
Toplantının üzerinden yaklaşık 2 hafta geçti. Ama bu toplantıda görüşülen konular hâlâ güncel ve hâlâ çözüm bekliyor. Biz de bu sebeple konuyla ilgili olarak bilgi almak üzere platforma katılan KTMM Üyesi Doç.Dr. Gayana Yüksel’e müracaat ettik. Sayın Yüksel bize şu açıklamalarda bulundu:
“24 Ekim'de Çek Cumhuriyeti'nin başkenti Prag'da gerçekleşen İkinci Parlamenterler Zirvesi Kırım Platformu'nа Kırım Tatar Millî Meclisi temsilcisi ve "Kırım Platformu" Uzmanlar Ağı üyesi olarak katıldım.
Platformda 60'tan fazla ülkenin delegasyonu salonda ya da çevrimiçi olarak yer aldı. Katılımcılar öncelikle 2014 yılında gerçekleşen Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün ihlali ve Kırım Yarımadası'nın işgalini kınadılar.
Zirve sırasında yapılan konuşmalarda, Rusya'nın tam ölçekli saldırısı altındaki Ukrayna'ya destek mesajı verildi. Ayrıca Ukrayna’nın tüm bölgelerinin, özellikle de Kırım'ın geri alınması için verilen mücadeleye destek ve yardımın devam edeceği belirtildi.
Kırım Platformu temsilcisi parlamenterler zirve çalışmaları kapsamında basın toplantısı ve paneller ile sivil toplum kuruluşları ve aktivistlerle yapılan toplantılar dahil olmak üzere bir dizi etkinlikle düzenledi.
Tabii ki, zirvede Ukrayna ve Kırım'daki duruma, insan hakları ve uluslararası hukukun ihlaline, baskı ve korkunun hüküm sürdüğü duruma dikkat çekildi.
Zirve sonunda Ukrayna'ya destek ve Kırım Yarımadası'nın yeniden entegrasyonu için stratejiler geliştirilmesi konusunda hazırlık yapılması gerekliliğini ifade eden ortak bir deklarasyon kabul edildi. Rusya Federasyonu tarafından işgal edilen bölgelerde düzenlenen "referandumlar" ve "seçimler", insan hakları ve uluslararası hukukun ihlali, Ukraynalı çocukların kaçırılması ve sürgün edilmesi, Rusya Federasyonu tarafından Ukrayna'nın deniz limanlarının ablukaya alınması da kınandı.
Deklarasyonda, Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky tarafından önerilen barış formülü desteklenmekte; savaş suçlarının soruşturulması ve Ukrayna ile ilgili özel bir mahkemenin kurulması talep edilmekte; Dünyadaki tüm ülkelerin parlamentolarında Kırım Platformu'nu desteklemek üzere çalışma gruplarının oluşturulması istenmekte ve 1944'teki “Kırım Tatar Sürgünü”nün soykırım olarak tanınması için çağrı yapılması yer almakta.
Kırım Platformu, Kırım'ı geri almak amacıyla siyasi ve diplomatik uluslararası bir platform olarak 2021'de oluşturuldu.
2022'den beri Ukrayna’da yaşanmakta olan sıcak savaş sebebiyle devlet yönetimi ve halk Kırım'ın ancak askeri yollarla geri alınabileceğini düşünüyor. Bu nedenle hem uluslararası toplum hem Ukrayna devleti hem de sivil halk olası senaryolar ve işgalden sonra yapılması gerekenler için hazır olmalı.
Artık kısa ve uzun vadeli çalışma planları inceleniyor. İlk adımda, işgalin sona ermesiyle bölgede her şeyin tahrip olacağı; dolayısıyla da iletişim, altyapı, gıda ve ilaç temini gibi sorunların acilen çözülebilmesi için hazırlıklı olunması gerektiği düşünülüyor.
Bu sebeple “Uzman Ağı” bütün senaryoları değerlendirmeli; her türlü olasılık için hazırlıklı olmalı. Zira devlet görevlileri geleceğe dair bu tip konularda özgürce konuşamayabilir. Uzmanlar bu mevzuda daha rahat konuşabilir ve farklı senaryolar üzerinde çalışabilirler.
Çek Cumhuriyeti'ndeki bu toplantıda Kırım konusundaki beklentilerimiz ve dünya toplumunun yapacağı yardımlarla ilgili pek çok soru yöneltildi. Sonuç olarak ta Ukrayna'ya maddî ve manevi destek sağlama, insan haklarının ihlalini önleme, insan haklarına dair yasal düzenlemelerin yapılabilmesi için gereken lobi faaliyetleri, siyasi tutuklular ile aileleri hakkındaki bilgiler ve Ukrayna sivil toplumu ile iletişim kurma gibi konulara odaklanan yardımların devam edeceği belirtildi.”
